Etienne Maeriën is zaakvoerder van Dri3m bv, ondernemer in de zorgsector en gewezen eHealth-adviseur van voormalig federaal minister van Volksgezondheid Maggie De Block. Samen met zorgmanager Katrien Vangeyte bedenken, ontwikkelen en implementeren zij de oplossingen “Family- en Company-Channel”.
Pano stelde het probleem eind vorig jaar aan de kaak: in België krijgt één op de drie 75-plussers in een woonzorgcentrum een antipsychoticum toegediend – dat is dubbel zoveel als in Nederland. Het kan nochtans ook anders.
Verpleeg- en zorgkundigen in de ouderenzorg wijten dat vooral aan de personeelsschaarste. Als er te weinig tijd is, is een antipsychoticum een makkelijke “oplossing”. De wetenschappelijke richtlijnen zijn nochtans duidelijk: antipsychotica zijn slechts in een beperkt aantal gevallen een oplossing, bovendien enkel in combinatie met psychische hulp.
Gelukkig zijn er ook andere voorbeelden, zo toonde de Pano-reportage. De zorgkundigen in het woonzorgcentrum Heilige Familie in Kieldrecht bijvoorbeeld proberen bewoners met psychische problemen op andere manieren te helpen. Ze halen herinneringen op met bewoners aan de hand van foto’s, ze luisteren samen naar muziek, bewoners krijgen massages, enzovoort.
Valse tegenstelling
Technologie kan bijdragen tot zo’n warme aanpak. De inzet van technologie in de zorg wordt al eens bestempeld als “verontmenselijking” van de zorg. Als je technologie verkeerd inzet, veroorzaakt dat inderdaad frustraties bij zorgverleners en patiënten of bewoners. Maar als je het juist aanpakt, dan is technologie net een hefboom voor warmere zorg.
Dat was ook de boodschap van Johan Staes, gedelegeerd bestuurder van Vlozo, tijdens de viering van de 30ste verjaardag van deze sectorfederatie. Mensen stellen warme zorg vaak tegenover koude technologie. Maar dat is een valse tegenstelling”, zei Staes. “Het gaat helemaal niet over zorg versus technologie. Wel over zorg én technologie.”
Sociale technologie
Bij de combinatie zorg en technologie denken we in de eerste plaats aan de medische toepassingen van technologie. Bijvoorbeeld technologie die preciezere ingrepen mogelijk maakt, artificiële intelligentie die medische beelden helpt interpreteren, tools waarmee een zorgteam patiënten ook vanop een afstand kan monitoren, enzovoort. Maar ook voor “sociale technologie” is een belangrijke rol weggelegd: technologische tools die verbinding tussen mensen ondersteunen.
Sociale technologie levert misschien geen (of een minder zichtbare) verbetering op in bloedwaarden of andere fysieke parameters, maar draagt des te meer bij tot de levenskwaliteit van mensen. Bijvoorbeeld door hen beter te informeren, door sociaal contact van een afstand mogelijk te maken en op die manier relaties met vrienden en familie levend te houden, enzovoort.
Care circle
Een belangrijke meerwaarde van sociale technologie is dat ze zorg opnieuw kan helpen inbedden in ons dagelijks leven. De voorbije decennia gingen sommige mensen zorgbehoevende (oudere) familieleden vooral beschouwen als een last die ze konden overdragen aan “professionals”. Eens in het ziekenhuis of het woonzorgcentrum waren ze “hun probleem” niet meer, wel dat van de zorgverleners.
Dat kan anders. Met technologie kunnen we bijvoorbeeld een care circle van zorgverleners én familieleden creëren rond een zorgbehoevend persoon. Zo kan oma of opa in het rusthuis niet alleen rekenen op zorg maar ook op sociaal contact vanop afstand. En hoeft zij of hij dus niet telkens af te tellen tot de volgende keer dat de kinderen en kleinkinderen fysiek op bezoek komen.
Family-integrated care
Familieleden kunnen met de hulp van technologie ook een meer verzorgende rol opnemen, ter ondersteuning van de professionele zorgverleners. Naast familiefoto’s en -filmpjes kunnen ze herinneringen sturen voor een bepaalde zorgafspraak, uitleg delen hoe je een bepaald medisch hulpmiddel gebruikt, structuur helpen brengen in de dag, noem maar op.
Zorg wordt zo niet langer louter de verantwoordelijkheid van zorgverleners maar een gedeeld verhaal van professionals en zorgverleners. Zoals de mensheid het eeuwenlang gedaan heeft, zonder zich daarbij vragen te stellen. Toen hadden we er nog geen term voor, vandaag heet dat family-integrated care.
FamilyChannel is een digitale oplossing voor de ouderenzorg.
Het is software die een ‘digitale care circle’ van zorgverleners en familieleden creëert rond een zorgbehoevende oudere persoon. Familieleden en zorgverleners kunnen via de toepassing vanop afstand foto’s, filmpjes, foto’s en boodschappen delen. Die verschijnen automatisch op een scherm bij de oudere persoon in kwestie, hij of zij hoeft daar niets voor te bedienen. De toepassing is ontwikkeld door Dri3M, een Gentse start-up die zich specifiek toelegt op sociale technologie voor de zorg.
Meer info op www.familychannel.eu