Sam Proesmans’ boek Wat maakt het uit? Waarom jouw gedrag iedereen gezonder maakt is een krachtig pleidooi voor het nemen van verantwoordelijkheid, zowel op individueel als maatschappelijk niveau. Als arts en expert in volksgezondheid laat hij zien hoe ons gedrag niet alleen onze eigen gezondheid beïnvloedt, maar ook die van anderen en zelfs van de planeet. De planeet heeft op haar beurt een invloed op ons als individu. Alles is met mekaar verbonden en doet er dus toe.
Gezondheid als gedeelde verantwoordelijkheid
Proesmans benadrukt dat gezondheid niet louter een individuele aangelegenheid is, maar sterk verbonden is met collectieve en planetaire gezondheid. Hij wijst erop dat de omstandigheden waarin we leven – sociale, economische en ecologische factoren – een grote invloed hebben op onze gezondheid, meer dan de geneeskunde. Door verantwoordelijkheid te nemen voor onze eigen levensstijl, dragen we bij tot een gezondere samenleving.
Wetenschap versus misvattingen
Wat maakt het uit? is een no-nonsenseboek dat ook toont hoe je feit van fictie onderscheidt en waarom associatie niet hetzelfde is als causatie. Met wetenschap als rode draad onderzoekt Sam Proesmans hoe individuele en collectieve gezondheid met elkaar verbonden zijn en voert hij een vurig pleidooi voor public health. Logisch, als je weet dat in de voorbije eeuw maar liefst 25 van de 30 jaar die we langer leven te danken zijn aan public health – en niet aan de dokter naast je bed. Proesmans legt uit hoe we betrouwbare informatie kunnen herkennen en hoe nepnieuws en misvattingen schadelijke effecten kunnen hebben. Hij ontkracht concrete mythes, zoals die rond homeopathie die hij kwakzalverij noemt, en toont hoe misinformatie ons gezondheidsbeleid ondermijnt.
De kracht van gedragsverandering
Een van de kernboodschappen van het boek is dat kleine gedragsveranderingen een groot verschil maken. Niet alles in zijn boek is nieuw, maar hij bundelt ook en vat samen. Zo vermeldt Proesmans de Vital 4: niet roken, dagelijks 30 minuten bewegen, gezond eten en het BMI onder de 30 houden. Wie zich aan deze vier gedragsregels houdt, kan zijn levensverwachting met ongeveer 14 jaar verlengen in vergelijking met iemand die geen enkele van deze vier regels volgt. Daarnaast bespreekt hij bijvoorbeeld ook vijf principes van gezond eten: voornamelijk plantaardig, niet te bewerkt, niet te veel en niet te vaak, niet te vet en niet te zoet. Telkens geeft hij heel concrete voorbeelden.
De sneeuwbal van positieve actie
Naast het individuele belang van gezond gedrag, toont Proesmans aan hoe één persoon een hefboomeffect kan creëren. Gedragsverandering werkt aanstekelijk: door zelf gezonde keuzes te maken, inspireer je anderen en draag je bij aan een bredere maatschappelijke verandering. Dit sneeuwbaleffect maakt duidelijk dat iedereen een rol speelt in het bevorderen van volksgezondheid.
Ja, het maakt dus uit
Wat maakt het uit? is een no-nonsense, goed onderbouwd, evidence-based en toegankelijk boek dat zowel inzicht geeft als aanzet tot actie. Het biedt een evenwichtige mix van wetenschap, praktische adviezen, correcties van misvattingen en maatschappelijke reflectie. Proesmans laat overtuigend zien dat onze gedragskeuzes er wél toe doen, voor onszelf, voor anderen en voor de wereld waarin we leven. Wat mij betreft is het één groot pleidooi voor empowerment.
Een absolute aanrader voor wie een gezonde en bewuste levensstijl wil nastreven en inzit met onze leefomgeving, die van ons en die van de generaties na ons.
Wat maakt het uit? Waarom jouw gedrag iedereen gezonder maakt van Sam Proesmans werd uitgegeven bij Pelckmans. Het telt 237 bladzijden. ISBN 978 94 6337 329 6
