“Maar madam, wij zijn wel meer gewoon!” schamperde een verpleegkundige in de krappe ruimte waar ze mijn ex-schoondochter op de toiletpot had geholpen. Waarmee ze twee blunders tegelijk sloeg.
Twee flaters ineens dus. De verpleegkundige was blind voor het feit dat zij zich niet in de meest gênante situatie bevond én ze kleineerde op de koop toe degene die dat wel was. Waardigheid of passende nabijheid, zoals een vriend het noemt, is helaas grotendeels afhankelijk van het inlevingsvermogen of het inzicht van de zorgverstrekker.
Nu ik permanent in categorie van de gebruiker ben beland, valt me nog meer dan vroeger op dat sommige vormen van onkruid moeilijk uit te roeien zijn.
“Je rug krijgt nooit de kans om je waardigheid te redden”
Het begint al bij de architect die een ziekenhuis ontwerpt. De spreekruimtes van de artsen zijn zo getekend dat de onderzoekstafel haast vanzelf vóór de deur moet staan. Dat is al vervelend genoeg in een instelling waar personeel na het kloppen soms niet op een antwoord wacht om in de open deur een dienstmededeling te doen. Nog erger is dat die tafel, louter om praktische redenen, steevast met het voeteneinde naar die deuropening staat. Hoe beperkt of uitgebreid ontkleed je ook bent bij het onderzoek, je rug krijgt nooit de kans om je waardigheid te redden.
Verder zijn er voorbeelden zat van toestanden en gedragingen die eigenlijk onder de noemer grensoverschrijdend gedrag, onachtzaamheid of zelfs minachting vallen.
Onze verpleegkundige in de toiletruimte staat op de eerste plaats. Op nummer twee mag de fietsproef staan waar, bij een groot deel van de cardiologen, vrouwen verplicht worden zich te pletter te trappen in ontbloot bovenlijf. Soms is zelfs het dragen van een T-shirt verboden. En natuurlijk staat de fiets ook weer recht vóór een deuropening.
Maar ook in woonzorgcentra wordt er – min of meer uit gewoonte – gezondigd tegen aandacht voor privacy en de waardigheid die ermee samenhangt. De deur van de kamer én die van de ingebouwde badkamer open laten staan tijdens de hulp bij het wassen of het toiletbezoek, is daar redelijk in trek. Iemand die plots vóór het eten naar het toilet zou moeten, laten wachten tot daarna is de standaard, terwijl dat de problemen niet oplost, maar verergert. Voor beide partijen.
Residenten half ontkleed via de tillift manoeuvreren zonder het zicht af te schermen, op de gang assistentie inroepen bij het baden van een bewoner terwijl beide deuren van de badruimte openstaan, het zijn allemaal tekenen van onachtzaamheid en ongewenste gewenning.
De trofee voor het meest patiëntonterende instructiefilmpje!
Ooit zag ik een instructiefilmpje voor een passieve tillift. Een verpleegkundige installeerde er een dame in het zeil van de tillift en lichtte haar van het bed. Ze manoeuvreerde vervolgens het toestel tot bij de rolstoel van haar patiënte en liet haar daarin delicaat zakken terwijl iedereen ongehinderd zicht had op de onderbroek van het slachtoffer omdat er niet op gelet was of haar wijde rok mee in het zeil zat. Schrijnend om zo hulpeloos en letterlijk met de billen bloot zachtjes heen en weer te zwaaien in een behoorlijk stresserend toestel. Waardevol voor de verstrekker, dat snap ik! Maar van mij krijgen zowel de makers van het filmpje als de lift zelf de trofee voor het meest patiëntonterende toestel dat ooit uitgevonden werd.
Ik wéét het, het personeel is schromelijk onderbemand en het moet snel gaan. Maar stress bij de gebruiker veroorzaakt onwil en protest en nog meer vertraging bij de zorgverstrekker.
Is dat straks wel vergeten? Denk je dat echt?
Schrijf nu in voor het 2de zorgsymposium van de vzw’s Patient Empowerment en THE Institute op
dinsdag 25 oktober 2022
