N.a.v. de Europese Dag van de Patiëntenrechten op 18 april
Mij ervaring leert mij dat sommige aspecten van de patiëntenrechtenwet van 2002 in de praktijk dode letter blijven. Je zorgverstrekker kiezen bijvoorbeeld.
Ik moet naar de huisarts, gelukkig niets ernstigs: enkele controles en een getuigschrift laten invullen. Maar toch een beetje met een aarzelend gevoel.
Immers, mijn oorspronkelijke huisarts is een groepspraktijk begonnen en ik weet niet bij welke arts ik straks terechtkom. Ze zijn met drie vaste artsen en voor de rest zijn er altijd wel twee, soms drie nieuwe die even snel terug verdwenen als kwamen. Stagiairs? Ja, klapt iemand uit de biecht, maar met X klikte het niet.
“Ja, ze kunnen allemaal in mijn dossier …”
Kennen ze mij allemaal? Oh nee, maar ik moet mij geen zorgen maken, wordt mij gezegd, zij kunnen allemaal aan mijn dossier. Ik ben wél bezorgd. Een medisch dossier is een (redelijk objectieve) weergave van mijn medische toestand. Maar wat met de gesprekken over intieme zaken die je toch ook met je huisarts hebt en die hem of haar bijvoorbeeld iets leren over de context waarin je je ziekte beleeft? Geen antwoord.
Ik telefoneer dan maar om een afspraak te maken met één welbepaalde arts. Degene waar ik eigenlijk wel vertrouwen in heb. Normaal is die ar altijd op dinsdag. Nee, nee, die komt donderdag. Verd…, moet ik weer mijn agenda aanpassen! En je weet toch dat je via het internet een afspraak kunt maken? Dat is veel eenvoudiger en dan geraakt de telefoon niet overbelast. Ja, maar dan kan ik mijn dokter niet vragen. Dat hoeft niet, iedereen kan aan jouw dossier. Dat heb ik eerder gehoord. ☹
Patient Empowerment?
Even zie ik vraagtekens in de ogen van de dokter.
Ik zit in de wachtzaal tegenover de deur van cabinet 3. Ik ben alleen en uit de onderzoekskamer ernaast komt een andere arts: “De volgende”. Ik reageer niet en ze komt tot bij mij: “Kom maar mee”. “Excuseer me”, zeg ik, “ik heb een afspraak met dokter S”. “Ja maar, wij kunnen allemaal aan jouw dossier”. Eerlijk gezegd ben ik dat refrein meer dan beu aan het worden. Ik zeg dus dat ik bij dokter S. blijf in het kader van Patient Empowerment en heel even zie ik kanjers van vraagtekens in haar ogen verschijnen.
Heimwee naar de solo-arts
De arts, die begonnen is met de groepspraktijk, is niet degene die ik wil zien. Ik heb al duidelijk gemerkt dat ze het niet waardeert. En dan denk ik spontaan aan vroeger, toen er maar twee dorpsdoktoors waren in de gemeente met 6.000 inwoners. Nu zijn er 2 groepspraktijken en nog enkele alleen werkende artsen voor 10.000 inwoners. Mijn dorpsdokter was altijd bereikbaar, 24/7, ook nog toen hij allang pensioengerechtigd was. Als je bij hem kwam, begon de babbel meteen, al kon dat ook over het weer zijn of om te weten of de hond van de buurman je nog wakker hield of dat je tevreden was met je nieuwe auto of … Zijn hoofd was zijn computer. Dat was van voor de tijd dat er een patiëntenrechtenwet bestond die stelde dat je als patiënt je zorgverstrekker mag kiezen.
Ik begrijp best dat de tijden veranderd zijn, om te beginnen al met de bijkomende administratie. En ik weet ook al lang dat het idee van de tijdbesparende computer achterhaald is. Maar ik vind niet dat dat ten koste moet gaan van het menselijk contact.
Je zorgverstrekker kiezen als patiënt, dat is tegenwoordig vooral een mooi principe. Hopelijk houden ze met de realiteit rekening als ze de Belgische wet op de patiëntenrechten updaten.
Lees ook de reflecties van dr Ilke Montag (bestuurslid vzw Patient Empowerment)
op de Belgische wet op de patiëntenrechten.