Lieve Flour – Merk: Boomer – Bouwjaar 1944 – Max. snelheid: ca. 3 km/uur. Twintig jaar mantelzorg en een reeks eigen aandoeningen waarvan de combinatie moeilijk op een bevredigende manier te behandelen blijkt, hebben haar een schat opgeleverd aan ervaringen in de zorg. Zowel over hoe het kan als hoe het vooral niet moet. In de hoop dat ook anderen daar wat aan hebben, wil ze die graag delen.

Ik vind het nodig om kritisch te zijn over de zorg die soms in woonzorgcentra wordt gegeven, zonder zin voor kritiek verandert er niets. Maar dat wil natuurlijk niet zeggen dat er enkel kommer en kwel is. Neen, er zijn ook pareltjes …

Het is een van mijn favorieten uit de klassieke muziek, het duet uit de Parelvissers van Bizet. Vandaag duik ik ook zelf, op zoek naar parels. Ook al valt er in de zorg meer te verbeteren dan ik dacht, ook al zijn er onbegrijpelijke hiaten in de opleiding, ook al lopen er sporadisch zorgverleners rond van wie men zich kan afvragen hoe ze in hemelsnaam de sollicitatierondes hebben overleefd, het is zeker niet allemaal kommer en kwel.

Hier hangt in de buurt van de balie een groot magnetisch bord dat voor een aanzienlijk deel de kleur van mijn dag bepaalt. Iedere nacht worden daar de teams van de volgende dag opgehangen. In twee woorden.

In de zalige onwetendheid over de gevolgen daarvan voor mijn dag, heb ik de eerste maand aan dat bord niet zoveel aandacht besteed. Ondertussen weet ik beter. En er zijn dagen genoeg dat ik blij naar het bord sta te kijken.

Want ik heb een top vijf. Jawel. Het zijn er al iets meer, maar het is nog geen top tien. 

Als ik heel erg veel geluk heb, vind ik er minstens ééntje op het bord dat dan ook nog eens “aan mijn kant” werkt. Dat is de gang waar ik woon.

Het zijn mijn parels.

Dat extraatje

Parels zijn zorgverleners die met mij bezig zijn en niet alleen met mijn rug of met mijn ontbijt. Het zijn de vrouwen en meisjes die Lieve wassen en niet Kamer 235 of, nog erger “de 35”.

Wat hun houding onderscheidt van de middelmaat of zelfs van degenen die gewoon goed zijn zonder meer, is dat extraatje dat eigenlijk normaal zou moeten zijn, maar dat het duidelijk niet is.

Parels behandelen ons als de volwassenen die we tenslotte zijn. Ze kennen onze voorkeuren, onze rituelen, onze gevoeligheden, onze gewoonten en onze grapjes. Ze houden daar ook rekening mee. Ze kloppen vóór ze binnenkomen, ze sluiten de deur bij residenten die dat willen en laten ze op een kier staan bij wie het anders wil. Bij mijn toppers voel ik me een persoon, bij hen heeft mijn leven zin. Ze moedigen me aan, weten me op te peppen als ik het niet meer zie zitten, genieten mee als ik me goed voel.

Misschien redden ze zelfs wel eens een leven, maar dat is niet de reden waarom ik ze heldhaftig vind.

“Het zijn de kleine dingen die het hem doen”

Ik vind ze bovenal heldhaftig omdat ze alle dagen opnieuw en soms in moeilijke  persoonlijke omstandigheden, het evenwicht weten te vinden tussen hun professionele taken en de warme relatie die niet alleen prettig is maar ook noodzakelijk wordt geacht in de langdurige zorg.

Het zijn de kleine dingen die het hem doen, de dingen waardoor ik me een mens en een

individu voel en niet een kamernummer of – nog erger – een verstoring van het lijstje.

Ze weten hoe ze mijn rug moeten wassen (zachtjes en warm) maar ook hoe ze me kunnen opvrolijken. Ze zijn flexibel maar niet laks, onnadenkend of onverantwoordelijk. Ze kunnen tegen een stootje en we kunnen ook samen lachen. Ze zijn niet bang om een misverstand uit te praten. Ze accepteren dat we van elkaar kunnen leren. Ze geven me het gevoel gelijkwaardig te zijn. Hoewel ze geen enkel risico nemen, begrijpen ze dat regels er zijn voor de mensen en niet andersom.

Ze begrijpen dat we, naast overleven, ook nog willen leven, ook al beseffen we dat we hier zullen sterven.

Ze weten dat er een hemelsbreed verschil kan gapen tussen “goede zorg” en “welzijn” of “goed voelen”. Met hen ben ik mens tussen mensen.

En kijk, het werd hoogtijd dat ik ze daar eens publiekelijk voor bedankte!